Đề bài: Thuyết minh về cây hoa mai ngày tết
Bài làm:
Mỗi dịp Tết đến xuân về, nhà nhà người người nô nức sắm sửa mừng xuân mới. Chợ Tết cũng náo nhiệt hơn bao giờ hết, bánh trái, kẹo mứt bày la liệt. Nhưng đặc sắc nhất chắc phải kể đến chợ hoa, nào hoa hồng đỏ thắm, hoa cúc vàng tươi, hoa huệ, hoa ly thoang thoảng hương đưa trong gió. Rồi thì những chậu quất trĩu quả chín vàng mọng, chậu to chậu bé xếp đầy một khoảng đất trống. Nhưng có lẽ thu hút những người sành chơi nhất phải kể đến anh chàng mai thanh cao kia. Dù trông khẳng khiu gầy guộc, thân xù xì, loài hoa nhìn trông giản dị vậy thôi nhưng chúng có giá lắm.
Người ta nói cứ thấy mai vàng nở, thì khi ấy Tết đã về đến ngõ của từng nhà rồi. Theo quan niệm Nho giáo của người Trung Quốc xưa, mai là một vị trong tứ quý "Tùng, cúc, trúc, mai", biểu trưng cho những phẩm chất tốt đẹp mà người quân tử cần phải có. Trong đó tùng nổi tiếng với sự kiên cường, vững chãi; cúc là loài sống giản dị, nhưng lại luôn rạng rỡ tươi đẹp; trúc thì đại diện cho tính cách ngay thẳng, kiên định. Riêng mai đại diện cho sự thanh cao, tinh khiết của người quân tử, hơn thế nữa hoa mai còn là biểu tượng của sự giàu sang, phú quý. Ở Việt Nam, người ta quan niệm rằng, Tết đến chưng mai trong nhà, để mang may mắn tới, cả năm được sung túc, no đủ. So ra thì mai vàng hợp khí hậu nóng ẩm của miền Nam hơn, nên dân miền Nam chủ yếu chơi Tết bằng mai bên cạnh quất vàng, chứ ít khi nào thấy mai vàng xuất hiện ở miền Bắc, ở Bắc họ lại chuộng đào hơn cả.
Mùa đông đến mang theo cái gió lạnh đầu mùa, những lá mai cứ vàng dần rồi rụng cả đi, chừa lại những cành cây trơ trọi, khẳng khiu. Thế nhưng chớ nhầm rằng, là cây héo, cây chết bởi chúng chỉ đang ngủ đông, lột bỏ bộ quần áo đã mặc cả năm, chỉ đợi mùa xuân về mặc cho bộ cánh mới mà thôi. Mai cứ im lìm như thế tới cả hơn chục ngày trời. Rồi từ những cành tưởng khô cong ấy bỗng nhú ra những chiếc búp nhọn hoắt cỡ đầu tăm màu nâu trầm, chúng cứ lớn dần, phổng phao mập mạp. Những chiếc búp ấy lớn để liền cởi ngay lớp áo nâu xấu xí, để lộ ra bộ cánh xanh nõn nà, mướt mắt. Nhìn cả cây đâu đâu cũng thấy những chùm nụ xanh mập mạp, đang chờ ngày xuân đến để khai hoa. Những hôm giáp tết hoa nở dần, chiếc áo xanh khẽ mở, để lộ ra bộ váy vàng tươi rực rỡ. Những đóa hoa mai phe phẩy trong cái gió xuân nồng nàn, ấm áp.
Tính ra, nếu đọ độ đẹp hay kiều diễm mai chẳng thể thắng nổi nàng hồng rực rỡ, cũng không so được với chị cúc vàng tươi, hay cô lan kiêu sa quý phái. Nhưng tôi luôn nhìn thấy ở mai một vẻ đẹp tiềm ẩn, rất cao sang và thanh khiết lạ kỳ. Đầu tiên phải kể đến cái sắc vàng của hoa mai, một màu vàng dịu nhẹ, tươi tắn, phối hợp với cái nắng xuân quả thực là tuyệt vời. Năm cánh hoa mỏng manh ấy, sáng nở bung ra khoe hết sắc hết tài, rồi sau một đêm lại rơi rụng lả tả đầy sân, tựa như những bông hoa tuyết vàng. Nhị hoa có màu vàng đậm hơn hơn cánh hoa, nhị không nhiều, chỉ mọc thành một vòng ở giữa bông hoa. Hoa mai cũng không có mùi thơm hoặc là có mà hòa vào gió xuân hết nên tôi không nhận ra được chăng. Thế rồi hết tết, hết xuân hoa tàn hết để lại cuống hoa với những quả xanh non, quả lớn dần rồi rụng đầy xuống gốc gây, mọc thành những cây mai con nhỏ xinh. Những cây nhỏ ấy, nếu người biết trồng, biết chăm sóc thì chỉ vài năm nữa thôi là nó lại thành gốc mai có giá trị.
Mai là một loài hoa có giá trị kinh tế cao, những vựa cây cảnh thường gây giống và chăm bón để đợi dịp Tết đưa về các nơi tiêu thụ, cứ một gốc mai nhỏ thì cũng đã có giá từ vài trăm đến một triệu rồi, chưa kể các gốc lớn, cổ thụ. Tuy có giá trị kinh tế cao như vậy, nhưng công cuộc chăm sóc một gốc mai không phải là dễ dàng. Người ta phải chăm bón rất tỉ mỉ, cắt tỉa tạo dáng cho cây, rồi thì ép hoa sao cho nở đúng dịp Tết để bán cho có giá. Nhiều lúc ví những người trồng hoa là những nghệ nhân xuất sắc cũng chẳng sai bao giờ.
Mai vàng nở rộ, đem xuân về trên khắp muôn nơi, ngắm nhìn mai lòng tôi bỗng thấy khoan khoái lạ thường. Mỗi dịp Tết đến tôi thường chăm chút cho hai gốc mai trước nhà, thầm mong mai nở thật nhiều hoa đẹp, để mang đến cho gia đình sự an khang, thịnh vượng cả năm. Đặc biệt, trong nhiều lần nghiền ngẫm suy tư về cái tính thanh cao, tinh khiết của mai tôi lại càng mong ước và cố gắng từng ngày để trở thành một con người với những phẩm cách quý giá như vậy - một người quân tử chân chính.
Để củng cố thêm cho kĩ năng viết văn thuyết minh, bên cạnh bài Thuyết minh về cây mai ngày Tết, các em học sinh có thể tham khảo thêm: Thuyết minh về cây tre, Thuyết minh về cây hoa đào, Thuyết minh về cây phượng, Thuyết minh về cây lúa Việt Nam