Mục lục:
- Bài mẫu số 1
Bài văn mẫu Giáo án Sông nước Cà Mau
Giáo án Sông nước Cà Mau, mẫu số 1:
I. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT
- Bổ sung kiến thức về tác giả và tác phẩm văn học hiện đại.
- Hiểu và cản nhận được sự phong phú và độc đáo của thiên nhiên sông nước Cà Mau, qua đó thấy được tình cảm gắn bó của tác giả đối với vùng đất này.
- Thấy được hình thức nghệ thuật độc đáo được sử dụng trong đoạn trích.
II. TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG
1. Kiến thức
- Sơ giản về tác giả và tác phẩm Đất rừng phương Nam.
- Vẻ đẹp của thiên nhiên và cuộc sống con người một vùng đất phương Nam.
- Hiểu biết hơn về vị trí địa lý, lịch sử và con người Cà Mau.
- Tác dụng của một số biện pháp nghệ thuật được sử dụng trong đoạn trích.
2. Kỹ năng:
- Nắm bắt nội dung văn bản truyện hiện đại có yếu tố miêu tả kết hợp thuyết minh.
- Đọc diễn cảm phù hợp với nội dung văn bản.
- Nhận biết các biện pháp nghệ thuật được sử dụng trong văn bản và vận dụng chúng khi làm văn miêu tả cảnh thiên nhiên.
- Nhận biết các biện pháp nghệ thuật được sử dụng trong văn bản và vận dụng chúng khi làm văn miêu tả cảnh thiên nhiên.
Kĩ năng sống:
Giao tiếp phản hồi lắng nghe cảm nhận trình bày suy nghĩ của bản thân về nội dung và nghệ thuật của truyện.
3.Thái độ:
- Có tình yêu quê hương đất nước .
- Có ý thức tôn trọng văn hóa và gìn giữ bảo vệ danh lam thắng cảnh, bảo vệ tài nguyên môi trường.
II. PHƯƠNG PHÁP:
Đọc, nêu vấn đề, vấn đáp, phân tích, bình giảng, tổng hợp.
III. CHUẨN BỊ:
1. Đối với GV:
- Soạn bài
- Đọc sách giáo viên và sách bài soạn, bản đồ Việt Nam.
- Nghiên cứu về lịch sử địa phương tỉnh Cà Mau
- Ảnh chân dung nhà văn Đoàn Giỏi, tranh ảnh thiên nhiên sông nước Cà Mau.
2. Đối với Học sinh:
Soạn bài, SGK.
IV. TIẾN TRÌNH GIỜ DẠY:
1. Ổn định lớp: Giáo viên kiểm tra sĩ số và chấn chỉnh nề nếp của lớp.
2. Kiểm tra bài cũ: Kiểm tra vở bài soạn của học sinh
Kiểm tra bài cũ lồng ghép trong quá trình dạy bài mới.
3. Bài mới:
Có lẽ, nhắc đến bộ phim "Đất phương Nam" thì các em ở đây ai cũng biết. Đó là bộ phim nhiều tập rất hay, để lại nhiều ấn tượng sâu sắc trong lòng khán giả. Bộ phim được chuyển thể từ tác phẩm văn học "Đất rừng phương Nam" của nhà văn Đoàn Giỏi. "Sông nước Cà Mau" là đoạn trích từ chương XVIII trong truyện "Đất rừng phương Nam" mà chúng ta sẽ học hôm nay.
Hoạt động của giáo viên và học sinh
Hoạt động 1: GV gọi HS đọc bài
GV: Yêu cầu HS giới thiệu tác giả và tác phẩm
- Tác dụng của ngôi kể
- Văn bản chia làm mấy đoạn?
- Nội dung từng đoạn?
- Vị trí quan sát của người miêu tả như thế nào? Vị trí ấy có thuận lợi gì cho việc quan sát? Tác giả chú ý đến ấn tượng nào nổi bật? Ấn tượng ấy được cảm nhận qua các giác quan nào?
- Nhìn, nghe, thấy tạo cho tác giả cảm giác gì?
- Đoạn văn trên sử dụng biện pháp nghệ thuật gì? Nhận xét về nghệ thuật miêu tả?
- Cảnh kênh rạch hiện lên qua những chi tiết nào?
- Em có nhận xét gì về cách đặt tên vùng đất ấy?
- Ngoài ra tác giả còn sử dụng nghệ thuật gì khi miêu tả?
- Những địa danh trên gợi ra đặc điểm gì về thiên nhiên vùng cách mạng?
- Tìm những chi tiết miêu tả con sông Năm Căn?
- Vẻ đẹp con sông hiện ra như thế nào?
- Trong bức tranh thiên nhiên rộng lớn hiện lên hình ảnh con thuyền qua những chi tiết nào?
- Phân tích ý nghĩa các từ: Thoát, đổ xuôi?
- Chợ Năm Căn hiện ra ở những chi tiết nào?
- Các chi tiết đó nói lên điều gì?
- Ngoài miêu tả ở chợ Năm Căn còn có gì độc đáo?
- Nghệ thuật miêu tả ở đoạn văn trên nói lên điều gì?
- HS đọc ghi nhớ SGK.
Nhận xét khái quát về nghệ thuật được sử dụng trong bài văn?
- Em hãy hình dung và nêu cảm nhận của em về vùng đất Cà Mau qua bài văn?
Nội dung cần đạt
I. Đọc - tìm hiểu chung
Tác giả:
Đoàn Giỏi (1925 - 1989) quê Tiền Giang. Viết văn từ Kc chống Pháp (1946 - 1954), chủ yếu viết về thiên nhiên, con người Nam Bộ.
Tác phẩm:
- Văn bản trích từ chương 18 trong "Đất rừng Phương Nam"
- TP đã được dựng thành phim (Người KC là chú bé An)
3.Bố cục: 3 đoạn.
- Đ1: Từ đầu->màu xanh đơn điệu: Những ấn tượng chung ban đầu về thiên nhiên Cà Mau.
- Đ2: Tiếp->ban mai: Kênh rạch Cà Mau và con sông Năm Căn.
- Đ3: Còn lại: Cảnh chợ Năm Căn.
II.Đọc, tìm hiểu nội dung:
1.Ấn tượng chung về cảnh sông nước Cà Mau:
- Nhìn:
Sông ngòi bủa giăng như mạng nhện.
Trời xanh, nước xanh, xung quanh sắc xanh cây lá.
- Nghe:
Tiếng rì rào bất tận của khu rừng.
Tiếng sóng đơn điệu, triền miên.
- Cảm giác:
Đơn điệu, mòn mỏi, lặng lẽ.
Ru ngủ thính giác.
->NT: kể, liệt kê, sử dụng TT so sánh
->Miêu tả cảm nhận bằng các giác quan
-> nổi bật quang cảnh sông nước CM. (Không gian rộng mênh mông, bao trùm một màu xanh)
2.Cảnh kênh rạch và con sông Năm Căn:
Cảnh kênh rạch:
- Chà là, cái keo.
- Sông Bảy Háp.
- Rạch Mái Giầm.
- Kênh Bọ mắt.
->Đặt tên theo những đặc điểm riêng biệt, dân dã, mộc mạc theo lối dân gian.
->Tả, thuyết minh, giới thiệu cụ thể và chi tiết.
->Vẻ đẹp rộng lớn, hoang dã, giản dị, chất phác.
Con sông:
- Rộng lớn ngàn thước.
- Nước ầm ầm đổ như thác.
- Cá bơi hàng đàn.
- Rừng đước dựng lên cao ngất-xanh lá mạ, xanh rêu. ->Sử dụng từ ngữ, so sánh->Sự rộng lớn, hùng vĩ.
Con thuyền:
- Thoát qua kênh (Vượt khó khăn)
- Đổ ra sông (Sự từ từ)
- Xuôi về Năm Căn (Nhẹ nhàng xuôi theo dòng nước)
->Sử dụng từ ngữ đặc tả, nhân hoá, so sánh tuyệt đối chính xác->Tràn đầy sức sống.
3.Chợ Năm Căn:
- Những đống gỗ cao như núi
- Những bến vận hà nhộn nhịp
- Những ngôi nhà bè đèn sáng chiếu rực.. như những khu phố nổi, những than hầm...
->Sự trù phú, tấp nập trong khung cảnh rộng lớn, phong phú.
-Chợ họp trên sông, nhà bè như phố nổi.
-Con thuyền bán hàng len lỏi, mua mọi thứ.
-Sự đa dạng về màu sắc, trang phục, tiếng nói p2, nhiều dân tộc.
->Sự độc đáo.
- Miêu tả: Quan sát kỹ, bao quát->Cụ thể->Chi tiết sinh động->Khắc hoạ nét chung->Đặc trưng.
- Cảnh tượng đông vui tấp nập, độc đáo, nhiều màu sắc và hấp dẫn thể hiện cs ấm áp, thanh bình của con người.
III. Tổng kết
1. Nghệ thuật
- Ngôi kể thứ nhất( tôi), trực tiếp quan sát, miêu tả cảnh từ trên thuyền
- Sử dụng nhiều phương thức và thủ pháp miêu tả( quan sát, so sánh, tưởng tượng), nhất là việc huy động nhiều giác quan để cảm nhận và tô đậm ấn tượng .
2. Nội dung
- Bức tranh thiên nhiên và cuộc sống ở vùng Cà Mau hiện lên vừa cụ thể vừa bao quát thông qua sự cảm nhận trực tiếp và vốn hiểu biết phong phú của từng tác giả.
- Cảnh sông nước Cà Mau có vẻ đẹp rộng lớn, hùng vĩ, đầy sức sống hoang dã. Chợ Năm Căn là hình ảnh cuộc sống tấp nập, trù phú, độc đáo ở vùng đất tận cùng của phía Nam Tổ quốc.
- Thêm yêu cảnh sắc quê hương đất nước.
V.CỦNG CỐ
- Bài văn tả cảnh quan thiên nhiên sông nước vùng Cà Mau-Mảnh đất tận cùng phía nam của Tổ Quốc. Cảnh rộng lớn, hoang dã, hùng vĩ (dòng sông, rừng đước). Cảnh chợ Năm Căn là hình ảnh trù phú độc đáo, tấp nập về sinh hoạt của con người ở vùng đất ấy.
- NT miêu tả vừa bao quát nêu ấn tượng chung nổi bật, vừa cụ thể chi tiết sinh động. Tác giả đã huy động các giác quan và nhiều điểm nhìn để miêu tả cộng với những hiểu biết phong phú về thiên nhiên và cuộc sống của vùng đất ấy -> Người đọc thêm yêu mảnh đất tận cùng phía Nam Tổ Quốc.
- GV khái quát nội dung và nghệ thuật của bài văn.
- HS một đoạn văn miêu tả đặc sắc trong bài.
VI. HƯỚNG DẪN TỰ HỌC
- HS về học giá trị nội dung và nghệ thuật
- Soạn bài tiếp theo